Беларуская
Беларуская
У Аранчыцах знайшлі «чорнае золата». І гэта не нафта
Аўтар: Антаніна ХАКІМАВА / фота Іван АСКІРКА / vb.by / 12.08.2021
Балотна-лясны масіў за некалькі кіламетраў ад чыгуначнай станцыі Аранчыцы стагоддзямі захоўваў сваю таямніцу. А зараз пад пластом паднятага тэхнікай торфу прыкметная больш шчыльная чорная субстанцыя - сапрапель. Часткова ён ужо прасушваецца ў капцах. Паўсюль раскіданыя камяні-акатышы мудрагелістай формы, бачныя сляды дзікіх жывёл, якія прыходзяць сюды "за вітамінамі". А на некаторых участках машыны яшчэ вядуць расчыстку тэрыторыі ад дрэў і кустоў.
Нарабіла спраў прырода
Начальнік вытворчага ўчастку ТДА "АГРАСЕМПРАДУКТ" Рыгор Пераход выцягвае з гэтай прасвяднай глебы маладое дрэўца з магутнай каранёвай сістэмай: лепшы аргумент у карысць «эліксіра ўрадлівасці» цяжка знайсці.
Рыгор ПЕРАХОД, начальнік вытворчага ўчастка ТДА "АГРАСЕМПРАДУКТ"
“
— Гэта дновыя адклады, якія сфармаваліся на працягу стагоддзяў. Калі сышоў ледавік, утварыліся азёры, у іх жыў планктон. Рэшткі планктону, жывых арганізмаў і глебавага перагною без доступу паветра фармавалі ўнікальныя якасці сапрапелю. Узрост нашых сапрапеляў каля 10 тысяч гадоў. На дне існаваўшага некалі возера выяўляем камяні круглай формы, якія абкатаў ледавік: сустракаюцца базальт, граніт, мармур і нават кварц, які лічыцца спадарожнікам золата.
Радовішча з незвычайнай назвай «Удхоўда» - гэта 100 га забалочанай тэрыторыі. У ім залягае каля 1 млн 100 тысяч «кубоў» сапрапелю. А запасы "чорнага золата" у Беларусі ацэньваюцца прыблізна ў 1 млрд тон.
Свідравыя растворы эфектыўней
Вытворчы ўчастак ТДА "АГРАСЕМПРАДУКТ" знаходзіцца ў Аранчыцах (на тэрыторыі былой сельгастэхнікі). Але пачыналася ўсё зусім не з сапрапелю. Асноўны напрамак дзейнасці прадпрыемства - вытворчасць вадкага мікраўгнаенні "АДОБ Бор" для ўсіх відаў сельскагаспадарчых культур. Угнаенне карыстаецца попытам не толькі ў Беларусі, але таксама ва Украіне і ў Расіі. Магутнасці дазваляюць вырабляць да 2 млн літраў угнаенні ў год. Але гэтая вытворчасць носіць сезонны характар. Каб летам і зімой калектыў не бяздзейнічаў, спатрэбіўся дадатковы напрамак. Радовішча торфу і сапрапелю ў непасрэднай блізкасці прыйшлося як нельга дарэчы.
Рыгор Пераход, які ўжо каля 20 гадоў працуе з сапрапелем у супрацоўніцтве з вядучымі вучонымі краіны, перакананы ў перспектыўнасці гэтага напрамку:
“
— У мінулым годзе мы пачалі пастаўкі для ВА "Беларуснафта". Гэта асноўны спажывец сапрапелю для свідравых раствораў (такі склад дазваляе паскорыць бурэнне свідравін на 30-40%). Сапрапель ТДА "АГРАСЕМПРАДУКТ" быў ужыты на двух аб'ектах, чаму папярэднічаў складаны працэс апрабацыі – лабараторныя і практычныя даследаванні сумесна з Інстытутам нафты ў Гомелі. Аказалася, што свідравы раствор на аснове сапрапелю па асобных параметрах пераўзыходзіць сінтэтычныя, якія імпартуюцца з ЗША і Канады, і пры гэтым танней. Заключэнне, якое мы атрымалі, дазваляе нам удзельнічаць у тэндэрах і здзяйсняць пастаўкі. 300 тон сапрапелю ўжо пайшло на "Беларуснафту". Гэты рынак у краіне ацэньваецца ў 20-30 тысяч тон за год.
…А трускаўка саладзейшая
На базу ТДА "АГРАСЕМПРАДУКТ" у Аранчыцах часта прыязджаюць фермеры, загружаюць у прычэп 10-кілаграмовыя мяшкі з сапрапелем. Многія на ўласным вопыце пераканаліся, што каштоўнае ўгнаенне дапамагае аднавіць натуральную ўрадлівасць зямлі, палепшыць якасць ураджаю (па ўтрыманні бялку і цукру). Трускаўка, калі яе падкарміць «эліксірам урадлівасці», будзе саладзей і пажыўней. Важная ўласцівасць сапрапелю таксама - купаванне нітратаў, цяжкіх металаў і радыеактыўных элементаў.
Прадукцыяй прадпрыемства зацікавіліся ў Кобрынскім доследным лясгасе. Дзякуючы ёй высадкі ў гадавальніках сталі лепш прыжывацца, каранёвая сістэма ў іх магутная. У ТДА "АГРАСЕМПРАДУКТ" чакаюць заключэнне вучоных Інстытута лесу і навукова-практычнага цэнтра Мінлясгаса, куды былі перададзены для даследавання ўзоры аранчыцкага сапрапелю.
Прадукцыяй прадпрыемства зацікавіліся ў Кобрынскім доследным лясгасе. Дзякуючы ёй высадкі ў гадавальніках сталі лепш прыжывацца, каранёвая сістэма ў іх магутная. У ТДА "АГРАСЕМПРАДУКТ" чакаюць заключэнне вучоных Інстытута лесу і навукова-практычнага цэнтра Мінлясгаса, куды былі перададзены для даследавання ўзоры аранчыцкага сапрапелю.
“
— Сапрапель – адзінае арганічнае ўгнаенне, прыдатнае для карэннага паляпшэння (рэкультывацыі) і санацыі глебы. У сувязі з гэтым у якасці перспектыўнага рынку можна разглядаць Саудаўскую Аравію і Аб'яднаныя Арабскія Эміраты. У гэтых краінах існуе дзяржпраграма па азеляненні (высаджванні дрэў), падтрыманая вялікімі датацыямі. Тым самым там імкнуцца палепшыць прыродны абмен і змякчыць клімат. Але патэнцыйных партнёраў не цікавяць 100 ці 200 тон - там патрэбныя вялікія аб'ёмы. А для нас гэта складаная лагістыка, вагоны, арэнда складоў... Зрыў умоў кантрактаў недапушчальны. Тым не менш, прапрацоўваем і гэтую тэму, рыхтуем свае бізнес-прапановы. Разглядаем таксама варыянты выхаду на рынкі Еўропы і Кітая.
Касметычныя маскі і кармавыя дабаўкі
“
— Дарэчы, "Фаберлік" (Расія - прым.) на аснове сапрапелю выпускае касметычныя маскі. І было б дзіўным, калі б у размешчаным недалёка ад Аранчыцаў санаторыі «Ружанскі» не зацікавіліся мясцовай прадукцыяй. Адправілі на спробу – і лячэбныя гразі паказалі добры эфект.
Faberlic
Лячэбны бруд выраблены з сапрапелю возера Шытоўскае Верхне-Пышмінскага раёна Свярдлоўскай вобласці.
Але галоўным ужываннем шматграннага сапрапелю на прадпрыемстве ўсё ж лічаць кармавыя дабаўкі з яго.
“
— Мы ж закупляем бялок у выглядзе шроту ва Украіне і дарагія прэміксы - і падымаем тым самым сабекошт малака і мяса. Таму сёння вытворчасць мяса для сельгаспрадпрыемстваў стратная. У той час як навукоўцы даказалі: пры ўключэнні сапрапелю ў кармы бялок засвойваецца жывёламі на 75% замест 50-ці, зніжаецца патрэбнасць у прэміксах. Трэба выкарыстоўваць гэты рэзерв, інакш да нас будуць усё больш завозіць мяса і птушкі з-за мяжы, таму што там ніжэйшы сабекошт.
Няпростая працэдура рэгістрацыі кармавой дабаўкі ўжо на завяршальным этапе.
Крыніцы
Пакіньце свой нумар тэлефона і мы вам ператэлефануем!
Ці вы можаце патэлефанаваць нам самі:
+375 (17) 395-34-04
Націскаючы на кнопку, вы даяце згоду на апрацоўку персанальных дадзеных.
Кампанія
Графік працы
ПН-ЧТ ........ 08:30 - 17:30
ПТ ............... 08:30 - 16:30
СБ-НД ......... выходны
ПТ ............... 08:30 - 16:30
СБ-НД ......... выходны